فرش، یکی از مهم‌ترین وسایل منزل در خانه‌های ایرانی است که ارزش و اهمیت زیادی دارد. وجود فرش‌های ماشینی زیبا و فرش‌های دستباف ایرانی، زیبایی و جذابیت دکوراسیون داخلی خانه را چندین برابر می‌کند و زینت‌بخش منزل ما هستند. تمام فرش‌های دستباف و ماشینی نیاز به مراقبت و نگهداری دارند تا دوام و زیبایی فرش حفظ شود. متاسفانه با گذشت زمان، الیاف و ریشه‌های فرش آسیب می‌بیند و به ترمیم نیاز پیدا می‌کند. ریشه‌های فرش، بیشتر از سایر قسمت‌های فرش در معرض آسیب‌دیدگی و پوسیدگی قرار دارد و به محافظت بیشتری نیاز دارد. ریشه زنی فرش، یکی از تکنیک‌های موثر برای افزایش استحکام فرش است که به ترمیم پوسیدگی و پارگی ریشه فرش کمک می‌کند.
ریشه فرش، تقریباً مهم‌ترین قسمت فرش است که از ساییده شدن و باز شدن بافت فرش جلوگیری می‌کند. در ابتدا و انتهای فرش، ریشه‌های فرش را مشاهده خواهید کرد که به رنگ سفید، کرم و شیری هستند. با مراقبت از ریشه‌های فرش، می‌توان استحکام و ماندگاری فرش را افزایش داد.
زمانی که ریشه‌های فرش پوسیده و آسیب‌دیده شود، روند فرسایش و پوسیدگی فرش سرعت بیشتری پیدا می‌کند و به مرور زمان، کل فرش پوسیده و خراب می‌شود. به همین دلیل است که باید به سلامتی ریشه‌های فرش بیشتر توجه کرد. برای تعویض ریشه‌های فرش و ترمیم ریشه‌های آسیب‌دیده، می‌توان روش ریشه زنی فرش را انجام داد.
در این نوشته قصد داریم شما را با مراحل ریشه زنی فرش و مزایای این کار آشنا کنیم. همچنین نکات مهم برای مراقبت از ریشه‌های فرش را به شما توضیح خواهیم داد. اگر دوست دارید با مزایای ریشه زنی فرش ماشینی و قیمت ریشه زنی آشنا شوید، از شما دعوت می‌کنیم که تا انتهای این نوشته با ما همراه باشید.
چه زمانی باید برای ریشه زنی فرش اقدام کرد؟
همانطور که به شما توضیح دادیم، مواردی مانند شستشوی غیراصولی فرش، گذشت زمان، پا خوردن مداوم، تابش شدید نور خورشید به فرش، رطوبت بالای هوا، بیدخوردگی و استفاده از مواد شیمیایی قوی باعث آسیب دیدن و پوسیده شدن ریشه‌های فرش می‌شود. هر زمان که مشاهده کردید ریشه‌های فرش شما زرد، نازک و پوسیده شده است، باید برای ریشه زنی فرش اقدام کنید تا ریشه‌های آسیب دیده فرش ترمیم شود و بتوانید از فرش‌های ارزشمند خود بهتر مراقبت و نگهداری کنید.
مزایای ریشه زنی فرش ماشینی و فرش دستباف
موارد زیر از جمله مزایای ریشه زنی فرش هستند:
ترمیم ریشه‌های پاره فرش: شستشوی زیاد و نادرست فرش باعث پاره شدن ریشه‌های فرش می‌شود و زیبایی و جذابیت فرش را کاهش می‌دهد. برای جبران این موضوع و ترمیم ریشه‌های پاره فرش، باید ریشه زنی فرش انجام شود.
حفظ ارزش و جذابیت فرش: تمام فرش‌های ماشینی و فرش های دستباف ایرانی ارزشمند و زیبا هستند و باید از آنها به‌خوبی مراقبت کرد. ریشه زنی فرش باعث افزایش دوام و طول عمر فرش می‌شود و ارزش و زیبایی فرش را حفظ می‌کند.
افزایش زیبایی فرش: هیچ کس دوست ندارد فرشی با ریشه‌های آسیب دیده را در اتاق پذیرایی ببیند! با ریشه زنی فرش، ظاهر فرش، مرتب و سالم به نظر می‌رسد و زیبایی فرش چند برابر می‌شود.
جلوگیری از گره خوردن ریشه‌های فرش: بعد از شستشوی زیاد، احتمال خشک شدن فرش و گره خوردن ریشه‌های فرش زیاد است و همین موارد، به فرش آسیب جدی می‌رساند. با ریشه زنی فرش، می‌توان از گره خوردگی ریشه‌های فرش جلوگیری کرد.
جلوگیری از نفوذ آلودگی و عوامل محیطی به بافت فرش: ریشه‌زنی هم به ترمیم آسیب‌های واردشده به بافت فرش کمک می‌کند و هم از نفوذ آلودگی و آسیب‌های بیشتر به بافت فرش جلوگیری می‌کند.
ابزارهای لازم برای ریشه زنی فرش
تکنیک ریشه زنی و ترمیم ریشه فرش، با استفاده از ابزارهای زیر انجام می‌شود:
- نخ چله: نخ چله، همان نخ اصلی یا تارهای فرش است که پایه فرش را تشکیل می‌دهد. این نخ‌ها از جنس پشم، پنبه یا ابریشم است. استفاده از نخ چله باعث تقویت ریشه‌های فرش می‌شود.
- نخ بطلمه: نخ بطلمه یا نخ کمکی، در کنار نخ اصلی یا نخ چله استفاده می‌شود. جنس نخ بطلمه از ابریشم است. استفاده از نخ بطلمه باعث مستحکم شدن بافت فرش می‌شود و نتیجه نهایی کار را باکیفیت‌تر و تمیزتر می‌کند.
- قیچی: برای بریدن نخ‌های اضافی از قیچی در طول ریشه زنی استفاده می‌شود.
- سوزن مناسب: سوزن مخصوص ریشه زنی، ابعاد و سایز خاصی دارد. برای ترمیم ریشه فرش‌های ظریف، از سوزن‌های نازک استفاده می‌شود. انتخاب نوع سوزن با توجه به ریشه فرش انجام خواهد شد.
با کمک این ابزارها می‌توان برای ریشه زنی فرش اقدام کرد. در ادامه با سه روش اصلی ریشه زنی فرش آشنا خواهید شد. بعضی از افراد با اصول فرش‌بافی و ریشه‌بافی آشنایی دارند و برای ریشه زنی فرش در منزل اقدام می‌کنند. اگر تخصصی در زمینه ریشه بافی و ریشه زنی ندارید، بهتر است خودتان این کار را انجام ندهید و ترمیم ریشه‌های فرش را به افراد متخصص و حرفه‌ای بسپارید.
روش‌های مختلف ریشه زنی فرش
ریشه زنی فرش با سه روش مختلف به نام روش بطلمه، روش مغزی و روش متصل انجام می‌شود. با توجه به نوع فرش و شدت آسیب، می‌توان از روش مناسب برای ریشه زنی فرش استفاده کرد. در ادامه با روش‌های اصلی ریشه زنی فرش ماشینی و فرش دستباف آشنا خواهید شد.
1- ریشه زنی به روش بطلمه:
روش بطلمه، بهترین روش برای ترمیم ریشه فرش‌های ریزبافت با تراکم بالا است که با حرکت مورب سوزن انجام می‌شود. حرکت مورب سوزن در بافت فرش باعث می‌شود که محل ورود و خروج سوزن مشخص و مشهود نباشد و دوخت ریشه‌ها محکم‌تر و تمیزتر شود. اگر تراکم فرش بالا باشد، می‌توان ریشه زنی فرش را به روش بطلمه انجام داد. (در وبلاگ هوم سرویز با معنی شانه و تراکم فرش بیشتر آشنا شوید.)
2- ریشه زنی به روش مغزی:
روش مغزی، شباهت زیادی به روش بطلمه دارد. در این روش، فرش پشت و رو می‌شود و سپس ریشه‌های فرش به صورت مستقیم اصلاح می‌شوند. در این روش، دوخت ریشه‌های فرش با نهایت دقت و ظرافت انجام می‌شود. روش مغزی به دقت و مهارت بالایی نیاز دارد و بهتر است توسط افراد متخصص انجام شود.
3- ریشه زنی به روش متصل:
برای انجام روش متصل، ریشه‌های قدیمی و پوسیده فرش با قیچی از بافت فرش جدا می‌شود. سپس ریشه‌های جدید با نخ چله به ریشه‌های سالم فرش متصل می‌شود. بعد از اتمام روش متصل، ریشه‌ها به صورت محکم به فرش متصل خواهد شد و ریشه زنی فرش به پایان می‌رسد.
مراحل ریشه‌زنی به روش بطلمه:
برای ترمیم ریشه‌های فرش به روش بطلمه، مراحل زیر را باید انجام دهید:
ابتدا فرش را پشت و رو کنید. سپس فرش را از قسمت پشت روی زمین پهن کنید.
ریشه‌های فرش را شانه بزنید و چله‌های زائد و پوسیده را با قیچی از بافت فرش جدا کنید.
هر قسمت آسیب‌دیده از ریشه فرش را علامت بزنید. سپس سطح شیبداری را زیر ریشه‌های آسیب دیده قرار دهید و فرش را با میخ روی سطح شیبدار ثابت نگه دارید.
با توجه به تعداد ریشه‌های آسیب دیده، از تعداد کافی میخ استفاده کنید.
نخ چله را به میخ اول گره بزنید.
سوزن متناسب با بافت فرش را انتخاب کنید و نخ بطلمه را از داخل سوزن رد کنید.
چند ردیف پایین‌تر از ریشه آسیب‌دیده، سوزن را به صورت اریب در بافت فرش فرو کنید.
سوزن را از چند رخ پایین‌تر از اولین ریشه آسیب‌دیده خارج کنید.
سپس سوزن را از همان قسمت قبلی داخل بافت فرش فرو کنید و سوزن را در امتداد چله اول از داخل گره‌ها رد کنید و از لبه فرش بیرون بیاورید.
نخ بطلمه را دور نخ چله‌ای که به میخ گره زده‌اید بپیچانید و سپس سوزن را وارد ریشه کنید.
بعد از عبور سوزن از چند رج پس از چله دوم، سوزن را از فرش خارج کنید.
مراحل قبلی را تکرار کنید و مجدداً سوزن را وارد بافت فرش کنید. به شکل مورب وارد رج سوم شوید و از لبه فرش بیرون بیاورید.
نخ اول چله که به میخ گره خورده است را یک بار دور میخ بپیچانید و نخ بطلمه را دور میخ بپیچانید و داخل ریشه چهارم فرو ببرید.
این مراحل را برای تمام قسمت‌های آسیب‌دیده ریشه فرش تکرار کنید.
اهمیت ریشه زنی فرش در مراکز معتبر
یکی از نکات مهم برای مراقبت از فرش‌های ماشینی و دستباف این است که ریشه کشی فرش خود را به مراکز معتبر و باتجربه بسپارید تا کار رفوی فرش و ترمیم ریشه‌ها با استفاده از بهترین دستگاه‌ها و نخ‌های محکم انجام شود. در مجموعه هوم سرویز، کار ریشه زنی و ترمیم فرش توسط افراد باتجربه و دستگاه‌های مخصوص دوخت فرش انجام می‌شود و شما می‌توانید با خیال راحت از خدمات ریشه زنی و رفوگری فرش استفاده کنید.
اگر کار ریشه کشی فرش را به قالیشویی‌های معتبر بسپارید، می‌توانید اطمینان داشته باشید که ریشه‌های فرش به‌درستی ترمیم می‌شوند و عمر و دوام فرش چندین سال بیشتر می‌شود.
مراحل ریشه زنی فرش در قالیشویی‌های معتبر و حرفه‌ای
1- بررسی ریشه‌های فرش: بعد از تحویل گرفتن فرش، ابتدا ریشه‌های فرش به‌دقت بررسی می‌شود تا وضعیت ریشه‌های فرش مشخص شود. در این مرحله، افراد متخصص قسمت‌های آسیب‌دیده فرش و تارهای پوسیده فرش را مشخص می‌کنند. همچنین هرگونه گره ضعیف، ریشه پاره و الیاف ضعیف فرش در این مرحله مشخص خواهد شد.
2- جدا کردن ریشه‌های آسیب دیده: بعد از مشخص شدن ریشه‌های پاره و پوسیده، نوبت به جدا کردن ریشه‌ها می‌رسد. این مرحله نیز با نهایت دقت و ظرافت انجام می‌شود تا آسیب بیشتری به ریشه‌های فرش وارد نشود.
3- انتخاب نخ و سوزن مناسب برای دوخت ریشه‌های جدید: حالا نوبت به انتخاب نخ و سوزن می‌رسد که باید با توجه به بافت و رنگ فرش انجام شود. نخ‌های مناسب برای فرش باید از جنس و رنگ خود فرش باشند تا همخوانی بیشتری با ریشه‌های اصلی فرش داشته باشد.
4- دوخت و ترمیم ریشه‌های فرش: مهم‌ترین مرحله ریشه زنی فرش در قالیشویی، مرحله دوخت و اتصال ریشه‌های جدید به فرش است که باید با نهایت ظرافت انجام شود. بعد از اتمام این مرحله، ریشه‌های فرش به صورت محکم در ابتدا و انتهای فرش قرار می‌گیرند.
5- شستشو و خشک کردن فرش: پس از مرحله ریشه زنی، لازم است که فرش به صورت کامل شسته شود تا گردوغبار ناشی از فرآیند ریشه زنی از روی فرش پاک شود. در این مرحله، مشکلاتی مانند زردی ریشه فرش و سفتی بافت فرش از بین می‌رود. پس از اتمام شستشو، نوبت به مرحله خشک کردن فرش می‌رسد که با کمک دستگاه‌های حرارتی مخصوص و جریان طبیعی هوا انجام می‌شود.
6- بررسی نهایی ریشه‌های فرش: بعد از تمیز شدن فرش، باز هم باید ریشه‌ها و الیاف فرش بررسی شوند تا هرگونه پارگی و آسیب‌دیدگی در فرش برطرف شود و کیفیت دوخت و استحکام ریشه‌های جدید بررسی شود.
تفاوت ریشه زنی فرش دستباف و فرش ماشینی
فرش های دستباف ایرانی، زیبایی‌های خاص خودشان را دارند و بسیار قیمتی و ارزشمند هستند. برای مراقبت از فرش‌های دستباف ایرانی، باید در هنگام شستشو و استفاده از این فرش‌ها، مراقب تاروپود فرش باشید تا ریشه‌ها و الیاف فرش دستباف خراب نشود. از آنجایی که فرش‌های دستباف بسیار ظریف هستند و با الیاف طبیعی بافته می‌شوند، ریشه زنی این فرش‌ها باید به صورت تخصصی و با دست انجام شود.
ریشه زنی فرش ماشینی با دستگاه‌های بزرگ مخصوص دوخت ریشه انجام می‌شود که ریشه‌های فرش را خیلی سریع می‌دوزد و آماده می‌کند. بعد از تعویض ریشه فرش‌های ابریشمی و فرش‌های اکریلیک، ظاهر فرش کاملاً تغییر می‌کند و زیباتر می‌شود.
قیمت ریشه زنی فرش دستباف و ماشینی
قیمت ریشه زنی فرش، با محاسبه مواردی مانند میزان آسیب‌دیدگی و پوسیدگی ریشه فرش، نوع ریشه، جنس ریشه و تراکم ریشه فرش مشخص خواهد شد. هرچقدر فرش ظریف‌تر باشد و ریشه‌های فرش بیشتر آسیب دیده باشد، قیمت ترمیم ریشه فرش نیز بالاتر می‌رود.
نکات مهم برای نگهداری از ریشه فرش
مراقبت از ریشه‌های فرش به معنای مراقبت از کل فرش و افزایش دوام فرش است. به همین دلیل اگر دوست دارید طول عمر فرش شما بیشتر شود، از ریشه‌های فرشتان بهتر مراقبت کنید.
یکی از نکات مهم برای مراقبت از ریشه‌های فرش، شستشوی صحیح فرش است. با استفاده از بهترین مواد شوینده برای فرش، شما می‌توانید فرش خود را کامل تمیز کنید و لکه‌های روی فرش را از بین ببرید. در صورت استفاده از مواد شیمیایی قوی، ریشه‌ها و تارهای فرش شما کشیده و خراب می‌شود.
همچنین برای مراقبت بیشتر از ریشه‌ها و الیاف فرش، باید به خشک شدن کامل فرش پس از شستشو اهمیت بدهید و اجازه دهید رطوبت اضافی داخل فرش خشک شود. وجود رطوبت در الیاف فرش، باعث بوی بد فرش پس از شستشو می‌شود و مشکلاتی مانند زرد شدن فرش و کپک‌زدگی را به همراه دارد.
بعد از انتخاب رنگ فرش و خرید آن، بهتر است ریشه‌ها را گره بزنید تا ریشه‌های فرش شلخته نشوند. برای جمع کردن و گره زدن ریشه‌ها می‌توانید گره زنجیره‌ای، گره نخودی و دو گره را انتخاب کنید و ریشه‌ها را مرتب نگه دارید.
به جای تا زدن ریشه‌ها زیر فرش، ریشه‌ها را شانه کنید و آزاد بگذارید.
هنگام جارو کشیدن منزل، ریشه‌های فرش را نیز جارو بزنید. این کار باعث از بین رفتن گردوخاک و حشرات داخل الیاف فرش می‌شود.
برای محافظت از ریشه فرش و قالی، از کاورهای پارچه‌ای برای ریشه‌ها استفاده کنید. کاورهای پارچه‌ای از ریشه‌ها مراقبت می‌کنند، مانع عبور هوا نمی‌شوند و به ریشه‌های فرش نمی‌چسبند.
در صورت مشاهده پارگی و پوسیدگی در ریشه‌های فرش، برای ترمیم ریشه فرش اقدام کنید و انجام این کار را به قالیشویی‌های حرفه‌ای بسپارید. با تعویض ریشه فرش در یک قالیشویی خوب، زیبایی فرش حفظ می‌شود و دوام و استحکام فرش بیشتر خواهد شد.
جمع‌بندی مطالب
در این نوشته درباره ریشه زنی فرش ماشینی و دستباف با شما صحبت کردیم و اهمیت ترمیم ریشه فرش را به شما توضیح دادیم. همچنین تفاوت ریشه زنی فرش دستباف و فرش ماشینی و نحوه محاسبه قیمت ریشه زنی فرش را بررسی کردیم. بنابراین اگر می‌خواهید فرش‌های شما زیبا و محکم بمانند و مشکلاتی مانند پوسیدگی و پارگی ریشه فرش برطرف شود، برای ریشه زنی فرش منزلتان اقدام کنید.
در مجموعه هوم سرویز، تمام خدمات مرتبط با قالیشویی، موکت شویی و رفوگری فرش با بهترین قیمت انجام می‌شود و شما می‌توانید کار شستشو و رفوی فرش و موکت منزلتان را به قالیشویی‌های معتبر هوم سرویز بسپارید.
برای ثبت درخواست قالیشویی و رفوگری فرش، کافی است به سایت و اپلیکیشن هوم سرویز مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کنید تا همکاران ما با شما تماس بگیرند و هماهنگی‌های لازم را انجام دهند.
همیار شماییم تا پایان سرویس…
