معده، یکی از مهمترین اجزای سیستم گوارش است که کار هضم و جذب موادغذایی و تامین انرژی بدن را برعهده دارد. معده ما، نقش مخزن موادغذایی را دارد که غذاها را به تکههای کوچکتر تقسیم میکند و آنها را به سمت روده هدایت میکند. به همین دلیل است که معده از مهمترین ارگانهای بدن انسان به شمار میآید و سلامتی آن، اهمیت زیادی دارد. یکی از مشکلات رایج معده، رفلاکس معده است که بسیاری از افراد را درگیر میکند. احتمالا شما نیز رفلاکس یا ترش کردن معده را تجربه کردهاید و با حس ناخوشایند آن آشنایی دارید.
رفلاکس معده، نوعی اختلال گوارشی است که فرد را به سوء هاضمه و سوزش معده مبتلا میکند. خوشبختانه این مشکل قابل درمان است و با اصلاح سبک زندگی، رژیم غذایی سالم و مصرف داروی رفلاکس معده از بین میرود.
در این نوشته میخواهیم به بررسی مشکل رفلاکس معده بپردازیم و مهمترین دلایل آن را به شما معرفی کنیم. همچنین شما را با بهترین روشها برای درمان سریع رفلاکس معده آشنا خواهیم کرد.
اگر دوست دارید معدهای سالم و قوی داشته باشید و مشکلاتی مانند رفلاکس معده را سریعتر درمان کنید، از شما دعوت میکنیم که تا انتهای این نوشته با ما همراه باشید.
رفلاکس معده چیست؟
در بدن انسان، مری و معده در کنار هم قرار دارند و به هم متصل میشوند. در انتهای مری و قسمت بالایی معده، دریچهای وجود دارد که هنگام وارد شدن مواد غذایی به داخل معده، این دریچه باز میشود و پس از وارد شدن مواد غذایی نیز سریعاً بسته میشود تا فرایند هضم غذا بهدرستی در معده انجام شود.
حالا ممکن است دریچه معده ضعیف شود و عملکرد آن با اختلال مواجه شود. در این حالت، دریچه معده بهموقع بسته نمیشود. در این حالت، اسید معده و بعضی از موادغذایی از دریچه معده عبور میکنند و به سمت گلو یا دهان میآیند. به همین دلیل، در زمان دراز کشیدن یا فعالیت بدنی، فرد احساس میکند که غذا به دهانش برگشته است! از آنجایی که محتویات معده آغشته به اسید معده و آنزیم است، بازگشت مواد به مری بسیار مضر است و به دیواره مری آسیب میزند.
رفلاکس معده با ترش کردن و احساس سوزش در گلو همراه است. همچنین رفلاکس معده، یکی از دلایل وجود بوی بد در گلو و دهان است که باعث میشود فرد بوی بدی را در دهانش احساس کند.
رفلاکس یا ترش کردن معده، موضوعی طبیعی است که تقریباً اکثر افراد آن را تجربه میکنند؛ اما اگر این مشکل بیشتر از دو بار در هفته اتفاق بیفتد، فرد به رفلاکس معده مبتلا شده است و باید برای درمان آن اقدام کند. لازم است بدانید که شدت این مشکل در افراد متفاوت است و این احتمال وجود دارد که در سه حالت شدید، خفیف و متوسط برای فرد پیش بیاید.
بهترین راه برای شروع درمان رفلاکس معده، مراجعه به پزشک متخصص گوارش است. شما میتوانید از خدمات پزشکی هوم سرویز استفاده کنید و پس از ویزیت پزشک متخصص در منزل، از سلامتی بدن خود مطمئن شوید.
علائم رفلاکس معده چیست؟
حالا که میدانید رفلاکس چیست، بهتر است با علائم این بیماری نیز آشنا شوید و سپس برای درمان سریع رفلاکس معده خود اقدام کنید.
موارد زیر، از جمله مهمترین نشانههای رفلاکس معده هستند:
1- درد یا سوزش سر معده:
یکی از رایجترین علائم رفلاکس معده، احساس درد یا سوزش سر معده است. رفلاکس یا ترش کردن معده باعث سوزش در قسمت قفسه سینه نیز میشود. اگر رفلاکس بهصورت حلقی باشد احتمالاً در قسمت گلوی خودتان نیز همین سوزش را به صورت آشکار حس خواهید کرد.
همانطور که توضیح دادیم، گاهی اوقات شدت رفلاکس زیاد است و به قدری معده و قفسه سینه را اذیت میکند که با درد ماهیچههای قلبی اشتباه گرفته میشود و تشخیص آن باید توسط پزشک متخصص انجام شود.
2- احساس تلخی یا ترشی در گلو و دهان:
زمانی که محتویات داخل معده از دریچه مری عبور میکنند و وارد گلو و دهان میشوند، در دهان و گلوی فرد حالت تلخی یا ترشی به وجود میآید که این موضوع به دلیل بازگشت اسید معده است. برگشتن مایعات موجود در دهان به معده و ایجاد مزه تلخ یا ترش، معمولاً با بوی ناخوشایند همراه است و فرد را اذیت میکند.
3- سوءهاضمه:
یکی دیگر از علائم مهم رفلاکس معده، اختلال در عملکرد دستگاه گوارش است که فرد را درگیر سوهاضمه میکند. زمانی که فرد به سوهاضمه مبتلا میشود، روند هضم غذا در بدنش با مشکل مواجه خواهد شد. در این حالت، فرد احساس سیری و پر بودن معده میکند و نمیتواند غذا بخورد. کاهش اشتها، ضعف بدن، حالت تهوع و سوزش معده از جمله پیامدهای سوهاضمه هستند که باعث بیماری و کلافگی فرد میشوند.
4- مشکل در بلعیدن غذا:
یکی دیگر از علائم رفلاکس یا ترش کردن معده، مشکل در بلعیدن غذا است. مشکل در بلع، در بسیاری از بیماریها اتفاق میافتد و به این صورت که فرد نمیتواند بهدرستی غذا را ببلعد و آن را قورت دهد و حتی گاهی اوقات ممکن است دچار مشکل در تنفس نیز شود.
بنابراین، اگر نمیتوانید غذاها را بهخوبی قورت دهید و به مشکل خوردهاید، حتماً این موضوع را خیلی سریع پیگیری کنید و توسط پزشک متخصص معاینه شوید تا دلیل این موضوع برای شما مشخص شود.
5- گلو درد:
بعد از بازگشت اسید معده به گلو، آسیب جدی به گلو وارد میشود و این موضوع، باعث ایجاد درد در گلو و تجمع خلط میشود. به همین دلیل است که افراد مبتلا به رفلاکس، مشکلاتی مانند خلط گلو، سرفه و گلودرد را نیز تجربه میکنند.
6- سکسکه شدید:
سکسکه شدید نیز یکی دیگر از علائم رفلاکس معده است که اکثر اوقات با گلو درد همراه است. اگر شما هم به سکسکه طولانی و بدون وقفه مبتلا شدهاید و این موضوع شما را آزار میدهد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت معده شما بهصورت دقیقتر بررسی شود.
7- استفراغ:
گاهی اوقات پیش میآید که فرد به دلیل پرخوری یا تداخل غذاها، دچار حالت تهوع و استفراغ شود؛ اما اگر حالت تهوع با درد و سوزش معده همراه باشد، نشاندهنده وجود مشکل جدی در معده است. استفراغ به معنای آن است که معده شما غذا را پس میزند و با مشکل مواجه شده است. اگر بعد از خوردن غذا احساس حالت تهوع به شما دست میدهد و استفراغ میکنید، بهتر است هرچه سریعتر به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید.
علاوه بر اینها، مواردی مانند تنگی نفس، التهاب ریه، گرفتگی بینی، زیاد شدن ترشحات پشت حلق، سرفه شدید و خشکی دهان از دیگر علائم خطرناک رفلاکس معده هستند.
در صورتی که دائماً با سوزش معده درگیر هستید و این علائم را مشاهده کردید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا مراحل درمان رفلاکس معده برای شما سریعتر آغاز شود.
در ادامه، با بهترین روشها برای تشخیص رفلاکس معده آشنا خواهید شد و سپس به سراغ درمان خانگی رفلاکس معده خواهیم رفت.
تشخیص رفلاکس معده چطور انجام میشود؟
حالا که با علائم رفلاکس و ترش کردن معده آشنا شدید، خوب است روشهای تشخیص این بیماری را نیز بدانید.
موارد زیر از جمله مهمترین روشها برای تشخیص رفلاکس معده هستند:
1- خوردن محلول باریوم:
محلول باریوم، محلولی است که به ما این امکان را میدهد تا بتوانیم از دستگاه گوارش عکسبرداری کنیم؛ چون این کار بهصورت عادی امکانپذیر نیست. با مصرف این محلول، میتوانیم داخل دستگاه گوارش را ببینیم و این موضوع تشخیص رفلاکس را برای ما راحتتر خواهد کرد.
2- آندوسکوپی:
آندوسکوپی روشی است که در آن یک لوله بسیار نازک به داخل مری و معده فرستاده میشود. روی این لوله نازک دوربینی کوچک وجود دارد تا کار عکسبرداری از داخل معده را راحتتر انجام دهد. همچنین در صورت نیاز از داخل معده نمونهبرداری میشود تا پزشک بتواند وضعیت معده را بهتر ارزیابی کند.
3- استفاده از پیاچ سنج مری:
پیاچ سنج مری، قطعهای است که در داخل مری قرار داده میشود. این قطعه، میزان پیاچ مری را اندازهگیری میکند و با این کار به ما نشان میدهد که اسید معده وارد مری شده است یا خیر.
4- اندازهگیری فشار مری:
در این روش یک لوله بسیار نازک و انعطافپذیر به داخل مری فرستاده میشود تا میزان قدرت عضلات مری اندازهگیری شود. در اثر این آزمایش میتوان متوجه شد که آیا دریچه مری ضعیف است یا نه.
راههای درمان خانگی رفلاکس معده چه هستند؟
بهترین گزینه برای درمان رفلاکس معده، مراجعه پزشک متخصص است که با مشاهده آزمایشهای شما، وضعیت معده را به صورت کامل بررسی میکند و مشکل اصلی معده را تشخیص میدهد.
علاوه بر مراجعه به پزشک، شما میتوانید سبک زندگی خود را تغییر دهید و عادات سالمتری داشته باشید تا راحتتر بتوانید بر ناراحتیهای معده غلبه کنید و از مشکلاتی مانند رفلاکس و درد معده راحت شوید.
در ادامه، با بهترین روشهای خانگی برای درمان رفلاکس معده آشنا خواهید شد که بسیار کمهزینه و راحت هستند. با رعایت این نکات، بدنی سالمتر خواهید داشت و میتوانید مشکل رفلاکس و ترش کردن را سریعتر از بین ببرید.
1- آهسته غذا خوردن:
یکی از مواردی که باعث تضعیف دریچه مری میشود، تند تند غذا خوردن است. زمانی که شما تند تند غذا میخورید، دریچه مری شما مدام باز و بسته میشود و به تدریج، عضلات دریچه مری تضعیف خواهد شد. در نتیجه مشکلاتی مانند بازگشت غذا و اسید معده پیش میآید.
بنابراین، یکی از بهترین عادتهای غذایی، آهسته غذا خوردن و خوب جویدن غذا است که به سلامتی دستگاه گوارش شما کمک میکند.
2- پرهیز از پرخوری:
زمانی که شما پرخوری میکنید، تمام حجم معده خود را با غذا پر خواهید کرد. بعد از زیاد غذا خوردن، معده شما بیش از اندازه پر میشود و احتمال رفلاکس معده بیشتر میشود. بنابراین عادت کنید که حجم غذای خود را کاهش دهید و بهاندازه غذا بخورید.
این دو عادت غذایی یعنی آهسته غذا خوردن و پرهیز از پرخوری، از جمله راهکارهای عالی برای جلوگیری از نفخ شکم نیز هستند که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش شما کمک میکنند.
3- عدم مصرف برخی از خوراکی ها:
مصرف بعضی از موادغذایی باعث تحریک معده میشود و احتمال رفلاکس معده را افزایش میدهد. به همین دلیل بهتر است از خوردن غذاهای تحریککننده و حساسیتزا خودداری کنید.
موادغذایی زیر باعث افزایش اسید معده میشوند:
- غذاهای چرب
- غذاهای تند
- غذاهای پر ادویه
- گوجهفرنگی
- نعنا
- پیاز
- سیر
- قهوه
- چای
- شکلات
- نوشابهگازدار
- نوشیدنیهای الکلی
بهتر است به مدت یک هفته مصرف این موادغذایی را کنار بگذارید و ببینید که رفلاکس معده شما بهتر میشود یا خیر؟ اگر خوردن بعضی غذاها باعث تحریک معده شما میشود، بهتر است مصرف آن را قطع کنید.
4- عدم دراز کشیدن بعد از غذاخوردن:
متأسفانه، بسیاری از افراد عادت کردهاند که پس از خوردن غذا مخصوصاً ناهار، دراز میکشند و این کار برای دستگاه گوارش مضر است؛ زیرا احتمال بازگشت موادغذایی و اسید معده بیشتر میشود. به همین دلیل بهتر است بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز نکشید و استراحت کردن را به 30 دقیقه بعد از اتمام غذا موکول کنید. در این مدت، اسید معده به میزان کافی ترشح میشود و بخشی از روند هضم غذا به پایان میرسد.
5- عدم انجام حرکات ورزشی پس از خوردن غذا:
اگر بعد از خوردن غذا شروع به انجام ورزشهای سریع و پرفشار کنید، مشاهده خواهید کرد که معده شما اذیت میشود و به اصطلاح ترش میکند. به همین دلیل بهتر است بعد از خوردن وعدههای غذایی، به مدت 2 الی 3 ساعت ورزش نکنید و انجام ورزشهایی مانند دویدن، بدنسازی و… را به زمانی موکول کنید که معده شما پر نباشد.
6- قرار دادن تخت بهصورت شیبدار:
اگر رفلاکس معده شدید دارید، میتوانید قسمت بالایی تخت خودتان را کمی بالاتر بیاورید تا شیب ملایمی داشته باشد. با انجام این کار، زمانی که دراز میکشید، جاذبه زمین باعث میشود که اسید معده در همان قسمت باقی بماند و وارد گلو و دهان نشود.
این موضوع اگرچه ساده است؛ اما تأثیر زیادی در کاهش رفلاکس معده دارد.
8- کاهش استرس:
جالب است بدانید که بسیاری از مشکلات معده، ریشه در وضعیت اعصاب و روان انسان دارند. به همین دلیل برای کاهش درد و ناراحتی معده، بهتر است میزان استرس و اضطراب خود را کاهش دهید و به زندگی آرام و بدون تنش عادت کنید. با انجام دادن کارهایی مانند مدیتیشن، نوشتن احساسات، مرور جملات انرژیبخش و رسیدگی به گیاهان میتوانید استرس خود را به میزان زیادی کاهش دهید.
کاهش استرس، یکی از بهترین راهها برای کاهش فشار خون بالا است که به سلامتی قلب، مغز و تمام قسمتهای بدن کمک میکند.
7- کاهش وزن:
اگر دچار اضافهوزن هستید، بهتر است وزن اضافی خود را کاهش دهید تا احساس سلامتی و شادابی بیشتری داشته باشید. چاقی، یکی از عوامل ناراحتی و رفلاکس در معده است. وزن زیاد باعث میشود که سایز اندامهای داخلی شما بزرگتر شود و معده و عضلات اطراف آن نیز از هم فاصله بگیرند. همین موضوع باعث اختلال در کارکرد دریچه مری میشود که رفلاکس را به دنبال دارد.
9- ترک دخانیات و سیگار:
اگر میخواهید به بدنتان لطف بزرگی بکنید، عادت به مصرف سیگار و دخانیات را کنار بگذارید؛ زیرا برای بدن شما بسیار مضر است و عوارض زیادی به دنبال دارد. دود سیگار و قلیان به داخل بدن میرود و باعث باز ماندن دریچه مری میشود که این موضوع رفلاکس را به همراه خواهد داشت؛ بنابراین در صورت ابتلا به رفلاکس معده، بهتر است مصرف دخانیات را تا حد زیادی کاهش دهید یا کلاً سیگار و قلیان را ترک کنید.
10- بررسی داروهای مصرفی:
گاهی اوقات دلیل مشکلات معده، مصرف داروهای خاص است. اگر عادات غذایی و سبک زندگی خود را تغییر دادید و همچنان با رفلاکس معده درگیر بودید، بهتر است نگاهی به نسخه داروهای خود بیندازید و دلیل این مشکل را در داروهای خود پیدا کنید. بعد از مشورت با پزشک متخصص، شما میتوانید داروی فعلی را با داروی جدید جایگزین کنید تا به معده شما آسیبی وارد نشود و درگیر مشکلات معده نشوید.
جمعبندی مطالب
در این مقاله، درباره رفلاکس معده و علائم آن با شما صحبت کردیم. همچنین روشهای تشخیص این مشکل را به شما معرفی کردیم. در ادامه نیز توضیح دادیم که برای درمان رفلاکس معده چه باید کرد. باز هم تاکید میکنیم که تشخیص و درمان رفلاکس معده باید توسط پزشک متخصص انجام شود تا بهترین روش درمانی را برای شما تجویز کند.
از اینکه تا انتهای این نوشته با ما همراه بودید از شما متشکریم و امیدواریم مطالب این نوشته برای شما کاربردی و مفید باشد.
برای مقابله با بیماریهای مختلف و حفظ سلامتی خود، شما میتوانید از خدمات پزشکی هوم سرویز استفاده کنید. تیم پزشکی هوم سرویز در کنار شما هستند تا بدنی سالم و قوی داشته باشید و با انواع مشکلات بدنی مقابله کنید. از جمله خدمات پزشکی هوم سرویز میتوان به معاینه پزشک در منزل، تزریق سرم و آمپول، آزمایش خون در منزل، ارسال دارو با پیک، پانسمان زخم و خدمات پرستاری از بیمار اشاره کرد.
برای دریافت خدمات پزشکی هوم سرویز، کافی است به سایت و اپلیکیشن هوم سرویز مراجعه کنید و درخواست خود را برای دریافت خدمات پزشکی موردنظرتان ثبت کنید.